Cà Mau: Khát vọng vươn mình từ tư duy mới

Phát triển bền vững từ tiềm năng biển cả

Sở hữu ba mặt giáp biển với đường bờ dài hơn 310 km và vùng đặc quyền kinh tế rộng tới 120.000 km², Cà Mau được thiên nhiên ưu đãi trở thành một trong bốn ngư trường trọng điểm của cả nước. Hơn 5.200 tàu cá, tổng công suất trên 800.000 CV, cùng đội ngũ khoảng 50.000 lao động trực tiếp, đã và đang góp phần tạo nên thế mạnh đặc trưng cho vùng đất nơi cuối trời Tổ quốc.

Không chỉ dừng lại ở khai thác, Cà Mau còn trở thành trung tâm chế biến thủy sản xuất khẩu lớn nhất Việt Nam, với hơn 80 nhà máy, công suất thiết kế gần 500.000 tấn mỗi năm. Song hành cùng đó là sự đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng nghề cá và dịch vụ hậu cần, hình thành chuỗi liên kết “khai thác – chế biến – xuất khẩu” hiện đại. Sáu cảng cá của tỉnh, trong đó có ba cảng được chỉ định xác nhận nguồn gốc thủy sản khai thác, đã khẳng định vai trò tiên phong của Cà Mau trong nỗ lực cùng cả nước gỡ “thẻ vàng” IUU, hướng đến nghề cá có trách nhiệm và bền vững.

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Cà Mau Phạm Văn Mười cho biết: “Chúng tôi tăng cường ứng dụng khoa học - công nghệ, giám sát 100% tàu cá qua hệ thống hành trình, đồng thời tuyên truyền để ngư dân hiểu rằng phát triển bền vững chính là sinh kế lâu dài”.

Không chỉ chú trọng khai thác hợp lý, tỉnh còn đầu tư mạnh mẽ cho công tác bảo tồn hệ sinh thái và đa dạng sinh học biển. Việc mở rộng khu bảo tồn biển lên hơn 53.000 ha, phục hồi thảm cỏ biển, phát triển du lịch sinh thái cộng đồng… không chỉ góp phần bảo vệ nguồn lợi thủy sản mà còn tạo nền tảng cho phát triển kinh tế xanh, thân thiện môi trường.

Hướng đến trung tâm năng lượng sạch của quốc gia

Cùng với lợi thế biển cả, năng lượng tái tạo đang trở thành động lực tăng trưởng mới của vùng đất Cà Mau. Với tốc độ gió trung bình 6,5–7 m/s và hơn 2.500 giờ nắng mỗi năm, tỉnh có điều kiện thuận lợi để phát triển điện gió, điện mặt trời và điện sinh khối. Nhiều dự án năng lượng sạch quy mô lớn như Tân Thuận, Hòa Bình 1, Khai Long… đang được triển khai, góp phần hình thành hành lang năng lượng ven biển hiện đại.

Giám đốc Sở Công Thương Nguyễn Chí Thiện thông tin: “Tỉnh đã trình Bộ Công Thương thẩm định Đề án Xuất khẩu điện với lộ trình đến năm 2040 đạt công suất 5.000 MW. Đây là bước đi chiến lược đưa Cà Mau trở thành trung tâm năng lượng sạch của khu vực”.

Theo ông Thiện, để hiện thực hóa tầm nhìn này, cần sớm hoàn thiện cơ chế pháp lý cho xuất khẩu điện, ưu đãi đầu tư và tín dụng xanh, đồng thời thúc đẩy hợp tác quốc tế trong thị trường điện ASEAN. “Phát triển năng lượng tái tạo phải đi đôi với bảo vệ môi trường và lợi ích cộng đồng, để kinh tế biển của Cà Mau không chỉ lớn mạnh mà còn hướng đến tương lai bền vững”, ông khẳng định.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Văn Bi cho biết, tỉnh đang hình thành hành lang kinh tế ven biển, gắn kết các chuỗi giá trị khai thác – chế biến – logistics – xuất khẩu. “Cà Mau không chỉ trở thành trung tâm truyền tải năng lượng sạch của vùng mà còn của cả nước. Tỉnh đang quy hoạch các khu công nghiệp gắn với nguồn năng lượng tái tạo, hướng tới phát triển hydrogen và amoniac xanh phục vụ xuất khẩu,” ông Bi chia sẻ.

Tư duy mới – tầm nhìn mới

Cà Mau hôm nay đang vươn mình từ nhận thức đổi thay. Từ “điểm tận cùng”, vùng đất này đã trở thành “địa đầu hướng Nam” – cửa ngõ mở ra biển lớn, trung tâm giao thương năng động của cả vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan từng nói: “Kể từ hôm nay, Cà Mau không còn ‘xa lắm’, mà là ‘mũi thuyền xé sóng’ – mở đầu cho một hành trình phát triển mới”. Câu nói ấy đã trở thành lời hiệu triệu, thôi thúc ý chí, khơi dậy niềm tự hào và khát vọng vươn lên của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Cà Mau.

Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Hồ Trung Việt khẳng định: “Sự chuyển biến từ ‘tận cùng’ sang ‘địa đầu’ không chỉ là thay đổi cách gọi, mà là bước chuyển mạnh mẽ về tư duy phát triển – từ bị động sang chủ động, từ giới hạn sang khai mở không gian kinh tế mới”.

Cùng tinh thần đó, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Hồ Hải nhấn mạnh: “Phát triển mạnh kinh tế biển chính là nguồn lực chiến lược để xây dựng Cà Mau trở thành trung tâm động lực của vùng và của cả nước”. Theo đó, tỉnh tập trung hiện đại hóa ngành thủy sản, đẩy mạnh dịch vụ hậu cần nghề cá, quản lý, khai thác bền vững tài nguyên biển, đồng thời chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu và đảm bảo quốc phòng, an ninh trên biển.

Từ vùng đất “xa nhất” của Tổ quốc, Cà Mau hôm nay đang trở thành điểm khởi đầu của khát vọng mới – nơi “mũi thuyền cực Nam” sẵn sàng tiên phong cùng cả nước tiến vào kỷ nguyên phát triển xanh, bền vững và tự cường.